Güneşin zararlı etkilerinin hedeflerinden biri de gözlerimiz. Aslında uzmanların önerisi, güneş ile gözlerin arasına güneş gözlüğünün girmesi. Açık havada sürekli güneş gözlüğü takılması.
Göze gelen ışınlar, gözün en dış tabakasını oluşturan camsı tabakadan (kornea) ve gözbebeğinin hemen arkasındaki göz merceğinden (lens) geçerek görmeyi sağlayan sinir tabakasına (retina) ulaşır. Ancak göze temas eden bu ışınların miktarı arttığı zaman az önce saydığımız tabakaların koruyucu etkisi azalıyor. Hem tabakalar hem de gözle ilgili sinirler hasar görüyor. Gözü bozan bu ışınlar görünmez oldukları için fark etmesek de etkileri en az deri üzerindeki kadar ciddi olabiliyor.
Gözler de yanar hem de nasıl yanar!
Yaz aylarında göze direkt temas eden zararlı ultraviyole ışınlarının:
– Korneada yanıklara ve sinir tabakasında görme merkezi hasarına, (makula dejenerasyonu-solar makulopati)
– Mercekte bulanıklığa ve katarakt gelişimine,
– Vücudun diğer kısımlarında olduğu gibi göz kapaklarını kaplayan deride ve konjunktiva tabakasında kanser oluşumuna neden olduğu biliniyor.
Ayrıca ciltteki güneş yanığının korneadaki karşılığı olan ağrılı fotokeratite ve uzun dönemde kornea yüzeyinde bozulmaya da yol açabilir.
Açık renk gözler daha savunmasız
Güneşle temasta bulunan herkesin gözlerini koruması gerekir. Açık renk gözlüler, makula dejenerasyonuna genetik eğilimi olanlar, gözlerinden herhangi bir cerrahi operasyon geçirenler, lazer tedavisi görenlerin bu konuda daha dikkatli ve özenli olması öneriliyor. Çocukların da gözleri ihmal edilmemeli. Göz merceğinin ultraviyole ışınları süzebilme yeteneğinin yetişkinlere göre az olması ve ileri yaşlarda ortaya çıkan makula bozulmalarının kişilerin geçmişte maruz kaldıkları güneş ışığı miktarıyla ilgisi nedeniyle çocuklar da yüksek risk grubunda sayılıyor.
Yakışanı al ama uv’den koruyanını seç
Güneş gözlüğü mutlaka “ultraviyole (UV) engelleyici” özellikte olmalıdır. Bu özelliği olmayan güneş gözlüğü sadece fazla ışığın göz içine girmesini engeller. Ancak bu engelleme ışık kamaşmasını azaltma dışında hiçbir fayda sağlamaz, aksine zarar verir. Çünkü renkli cam takıldığında zararlı ışıkların göz içine dolmasını engelleyen göz bebeği küçülmez. Böylece ultraviyole ışınları göz içine bol miktarda girer. Her güneş gözlüğü ultraviyole ışınlarının geçişini engellemez. Kaliteli ve belgeli gözlükler tercih edilmeli. Camın renginin koyu ya da açıklığından çok ultraviyole ışığını engelleyip engellemediği önemlidir. Ayrıca iyi bir güneş gözlüğünde camın rengi homojen olmalı ve bulanık görmeye yol açmamalı. Polaroid camlar ve fotokromik (kolormatik) camlar da yeterli olabilir. Gözlüklerde çerçeve seçimi yaparken estetik özellikler yanında gözü tam koruyabilmesi için yeterli büyüklük ve uygun dizaynda olmalıdır.