İğne oyası asırlardır Türk kadının gerek ev dekorasyonunda gerekse kendi giyim kuşamlarında estetik unsurlarından biri olmuştur. Öyle ki iğne oyası işleri dünya çapında bile Türk danteli adı ile anılmaktadır. Türkiye’de pek çok evde çeşit çeşit iğne oyası modelleri ile süslenmiş eşyalar bulabilirsiniz. Annelerimizin, ninelerimizin ilmek ilmek işlediği bu iğne oyası modellerini gelin birlikte inceleyelim.
Dünya’da Türk danteli olarak tanılan iğne oyası bize özgü bir süsleme yöntemidir. Genellikle eşarp, mendil ve havlu kenarlarına iğne oyası yapılır ve söz konusu kumaş adeta yeni bir kimlik kazanır. Özellikle Anadolu’da kadınlar birbirinden farklı iğne oyası örnekleri ile çok farklı süslemeler yaratmışlardır. Bu iğne oyası modelleri içinden en güzel bir kaç tanesini sizin için derledik.
İğne ve ipek iplik ile işlenen ve zaman zaman boncuklarla da çeşitlendirilebilen kenar danteli türlerinin hepsine iğne oyası adı verilmektedir. İğne oyalarını genellikle yazma, havlu ve masa örtüleri gibi birçok eşyanın kenar süsü olarak görsek de bu özel işlemelerin bazı modelleri kendi başlarına bir ev aksesuarı olarak da kendini gösteriyor.
İğne oyaları ipliğin iğne yardımıyla küçük düğümler atılarak biriktirilmesi ve bu düğümlerden farklı motifler yaratılmasıyla oluşur. Bu güzel el işi diğer birçok örgü ve işleme tekniğine göre daha zor olsa da elde edilen işler bir o kadar estetik ve zariftir.
İğne oyası işlemeleri günümüzde eski popülaritesini kaybetmiş olsa da hâlâ birçok el işi ve örgü meraklısı tarafından yapılmaya; yazmaların, havluların kenarlarını ve birçok evi süslemeye devam ediyor. Öyle ki zamanında ninelerimizin annelerimizin ilmek ilmek işlediği oyalara birçok evde rastlamak mümkün.
Anadolu kadınları tarafından işlenerek başlı başına birer sanat eseri haline gelen bu oyalar, Türk kadınının estetik ve güzellik anlayışının, duygularının ve düşüncelerinin birer yansıması olarak hayat buluyorlar.
İğne oyaları birçok el işi meraklısı için en zevkli uğraşlar arasında yerini alırken, bazı kadınlar tarafından ticari kazanç elde etmek amacıyla da değerlendirilebiliyor.
Ülkemizde âdeta kültür mirası ögelerimizden biri olan bu el emeği göz nuru iğne oyalarını işleyebilmek için öncelikle temel teknikleri öğrenmek ve pratik yapmak gerekiyor. Günümüzde birçok halk eğitim merkezlerinde dönemsel iğne oyası kursları veriliyor. Bunun dışında kurslara gidecek zamanı olmayan ve iğne oyası işlemeyi öğrenmek isteyen kişiler için birçok eğitim videosu ve model internet ortamında meraklılarını bekliyor. Tabii el işlerinin en zahmetlileri arasında görülen iğne oyası işlemelerinizi geliştirmek de sizin özverinize ve yaptığınız pratiğe bakıyor.
İğne oyası işlerken ipek ya da naylon ip ile iğne oyası için özel olarak üretilmiş farklı tipte iğnelere ihtiyacınız olacaktır. İğneler elinize göre uzun, kısa, sivri veya küt uçlu olabilir. Dantel tarzında işlemeler yapmak istiyorsanız bunların yanı sıra tığ adı verilen ucu kancalı iğnelerden de faydalanabilirsiniz.
Eğer iğne oyası işlemeye yeni başlayacaksanız, malzemelerinizi tuhafiye mağazalarından temin edebilir ya da internette satılan özel olarak hazırlanmış başlangıç setlerinden satın alabilirsiniz.
İğne oyasına yeni başlayan hanımlar öncelikle zürafa, sinek kanadı, balık sırtı gibi başlangıç seviyesi teknikler ve motifler ile kenar işleyerek pratik yapabilirler. Bu tarzda yapılan çalışmalarla kazanılan tecrübe daha ileri seviye işlerde sizlere yardımcı olacaktır. İleriki seviyelerde farklı modeller üzerinde çalışarak kendinizi geliştirebilir ve sadece dantelden oluşan örtüler ve aksesuarlar işleyebilirsiniz.
Kendinizi geliştirdikçe farklı modeller ve teknikler denemekten çekinmeyin. Her işte olduğu gibi pratikle birbirinden güzel iğne oyaları işlemeye başlayacaksınız.
İğne oyası asırlardır Türk ve dünya kadınlarının ellerinden düşmeyen en güzel el sanatlarından birisi olarak tüm hanımların en başlıca hobilerinden, uğraşlarından olmaya devam ediyor. Eğer sizler de geleneksel el işlerine meraklıysanız ve bu geleneksel sanat eserlerini kendiniz işlemek istiyorsanız, bolca pratik ve biraz da sabırla harika iğne oyaları işleyebilirsiniz.